بتن ریزی در هوای بارانی حساستر از بتن ریزی در هوای معمولی بوده و نیازمند اقدامات بیشتری است. در هوای بارانی، آب به عنوان یک عامل بیرونی بر روی فرآیند بتنریزی، گیرش و کیفیت بتن تأثیر میگذارد. در این مقاله، چالشهای فرآیند بتنریزی در هوای بارانی و روشهای پیشگیری از اثرات مخرب بارندگی بر این فرآیند را مورد بررسی قرار میدهیم.
گاهی اوقات ممکن است بر حسب شرایطی اجتنابناپذیر بتنریزی خود را ادامه دهیم؛ در حین بارندگی نیازمند مواردی هستیم که رعایت آنها برای دستیابی به بتنی با کیفیت الزامی است. توجه به نرخ بارش باران خصوصاً در زمان بتنریزی مقاطعی مثل دالها و انواع سقف بسیار پر اهمیت است، چرا که سطح بیشتری از بتن در تماس با باران و قطرات آب بوده و همین موضوع عاملی مخرب برای بتن تازه ریخته در مقطع است؛ به همین منظور توصیه میشود که تا حد ممکن از بتنریزی در هوای بارانی اجتناب کنید؛ در ادامه به بررسی شرایط بارندگی و تمهیدات مورد نیاز میپردازیم.
تمهیدات مورد نیاز حین بتنریزی در هوای بارانی
- در نظر گرفتن نسبت آب به سیمان نهایی و کنترل میزان آب آزاد طرح اختلاط
درصورت ترکیب شدن آب باران و بتن، نسبت آب به سیمان طرح مخلوط برهم میخورد؛ نسبت آب به سیمان یکی از مهمترین فاکـتورها برای رسیدن به بتنی مقاوم و با دوام است. - بکارگیری وسایلی جهت ایجاد پوشش مناسب برای محوطه و مقطع، قبل از بتنریزی و جلوگیری از ورود آب باران به داخل مقطع
درصورت ورود آب به داخل مقطع و برخورد آب به آرماتورها؛ در نواحی خیس شده بتن به مقاومت خود نرسیده و ضعف خود را در چسبندگی به میلگردها نشان میدهد. - بکارگیری پوششی مناسب روی سطوح حین بتنریزی به جهت جلوگیری از شسته شدن سطح بتن و جلوگیری از خروج شیرابه بتن
درصورت شسته شدن سطح بتن در اثر برخورد قطرات باران، بتن دارای پوستهای ضعیف در سطح خود میشود و در موارد شدیدتر موجب از بین رفتن دوغاب و خمیر سیمان شده و سنگدانهها نمایان میشوند؛ این امر حاکی از شسته شدن لایهای از بتن و کاهش مقدار کاور در نظر گرفته شده است؛ به دنباله این موارد مقاومت رویه بتن و سختی سطحی آن به شدت کاهش مییابد. - برنامهریزی برای اجرای عملیاتی جهت خارج کردن آب جمع شده روی مقطع بعد از بتنریزی
درصورتی که بتن به گیرش اولیه خود نرسیده باشد این موضوع نیز نگرانکننده است و موجب به ایجاد مشکلاتی نظیر ترکخوردگی سطح، عدم کسب مقاومت و به خطر انداختن دوام بتن میگردد؛ اما در صورتی که بتن به گیرش نهایی خود رسیده و به مرحله سختشدگی رسیده باشد، آب جمع شده روی سطح نه تنها مضر نیست بلکه امری کمککننده و مثبت تلقی میشود؛ علت این موضوع کمک به کنترل گرادیان حرارتی و گرمازایی ناشی از فرایند هیدراسیون است، همچنین در زمان جمعشدگی پلاستیک و افتهای ناشی خشک شدن و ترک خوردگی نیز اثری مثبت دارد؛ در کنار تمامی این مسائل موجب به عملآوری به موقع و توسعه فرایند هیدراسیون بتن میشود.
اقدامات لازم برای کنترل مصالح در حین بارندگی
در هوای بارانی، میزان رطوبت مصالح سنگی افزایش مییابد. به همین دلیل، سنگدانهها خصوصاً ماسه آب مضاعفی را با خود به همراه دارند؛ عدم کنترل این مسئله باعث افزایش نسبت آب به سیمان و کاهش مقاومت نهایی بتن خواهد شد. یکی از روشهای کنترل نسبت آب به سیمان، کاهش میزان آب آزاد مورد استفاده در ترکیب بتن است که نیازمند بررسی مستمر درصد رطوبت مصالح و انجام محاسبات مربوطه است. به عبارت سادهتر، میزان آب باید به اندازهای کم شود که با احتساب رطوبت موجود در سنگدانهها، تغییری در نسبت آب به سیمان (مطابق با طرح اختلاط) رخ ندهد.
در نهایت توجه تیم اجرایی به نرخ بارندگی حائز اهمیت است؛ چنانچه بارندگی به حدی رسید که خشک کردن آب سطح بتن میسر نبود و بتن شسته میشد بهتر است با مشورت مهندس ناظر و کارشناس کنترل کیفیت کارخانه اقدام به قطع بتنریزی نمود.